Doanh nhân sợ thua 'ông trời'

Buôn bán đang vào cầu bỗng chốc tài sản tiêu tan hơn một nửa sau vụ cháy chợ, tóc đã nhiều sợi bạc, bà Bình gắng gượng dựng lại sự nghiệp giống như những ngày đầu khốn khó.
>Doanh nhân mê mẩn bói toán / Vay vốn thánh thần làm ăn hạ giới

Trận hỏa hoạn xảy ra tại chợ Đồng Xuân 16 năm về trước đã khiến cho toàn bộ kho hàng của bà Bình bị thiêu trụi. Hơn nửa gia tài theo bà hỏa bay đi, tinh thần của bà cũng suy sụp. "Tôi chợt nhớ tới lời thầy bói cách đó vài năm nói rằng tôi có thể bị mất trắng tài sản chỉ trong một đêm. Nhưng nếu qua được vận hạn tuổi 53 này, tôi có thể xoay sở và gỡ lại toàn bộ. Lúc đó, tôi mới vỡ ra là - cái số đã định thì rất khó cưỡng", bà Bình nhớ lại.

Gom số tiền còn lại, bà Bình chạy vạy vay thêm được chút vốn liếng để xây dựng lại từ đầu. "Đôi lúc chán nản, tôi đã ngửa mặt lên trời than rằng: Nếu trời thương thì giúp con vượt qua giai đoạn khó khăn này", bà nói. Và rồi, trời không phụ lòng người. Trong lúc chờ sửa sang, xây dựng lại chợ, bà thuê tạm một quầy hàng nhỏ trên phố để buôn bán.

Cứ thế "góp gió thành bão, tích tiểu thành đại", nhờ kinh nghiệm và mối làm ăn sẵn có từ trước, bà trở thành "trùm" cung cấp các sản phẩm quần áo, vải vóc cho các đầu mối tại nhiều tỉnh thành... Giờ thì bà Bình tuyệt đối tin rằng ngoài sự cố gắng của bản thân, nếu không gặp thời và chưa "đứng số" thì rất khó đạt được kết quả như mong muốn.

"Sống chết có mệnh. Giàu sang do trời"- câu nói này đang trở thành câu cửa miệng của nhiều doanh nhân khi lý giải cho sự thành bại của mình. Vị tổng giám đốc một doanh nghiệp có tiếng tâm sự rằng: "Khi vận đen đã gõ cửa thì cố gắng mấy cũng không vớt vát được nhiều". Thương vụ thất bại bạc tỷ của ông cách đây 8 năm được ông cho là có liên quan đến chuyện "khôn ngoan chẳng lại với giời". Ấy là sự chần chừ mà bỏ lỡ cơ hội, quá tin vào bản thân mà quên mất rằng nhân có hòa nhưng thiên chưa thuận, địa chưa lợi.

Trong một lần chiêu đãi bạn bè sau thương vụ làm ăn lớn, ông cắt tiết 3 con tôm hùm, cả 3 con đều không ra chút máu nào. Bạn bè thân cho rằng đó là điềm gở báo trước có vận đen, còn ông thì cho rằng đó chỉ là do mình không có kinh nghiệm. Thế nhưng, sau đó, liên tiếp những thất bại đã xảy ra.

Dự án đang thi công bị chậm lại do khiếu kiện, tổ chức tín dụng siết cho vay, đối tác nước ngoài phá sản nên dự án hợp tác bị gián đoạn... Chưa hết, năm ấy, ông còn suýt nữa bị mất mạng khi một con chó từ đâu chạy ngang trước đầu chiếc xe bạc tỷ của ông. Xe phanh đột ngột rồi kẹo lái, đâm sầm vào một cây cổ thụ bên đường.

"Quả thật, khi vận đen đến, mọi tính toán của mình đều trật lất. Nói như thế không phải là mình ỉ lại, quá tin vào trời đất. Nhưng quả thật, trong cuộc sống có những cái mình không thể giải thích được", vị tổng giám đốc này nói với VnExpress.net.

Năm 2009, một công ty chứng khoán ở Hà Nội được đánh giá là rất thành công với thành tích về tự doanh (kinh doanh) cổ phiếu. Nhờ đánh giá đúng xu hướng, chọn cổ phiếu cỡ vừa và nhỏ, công ty này đã thắng lớn, bất chấp khủng hoảng và hậu suy thoái. Thế nhưng, sang năm 2010, việc chọn xu hướng đúng, cổ phiếu được mua có các yếu tố cơ bản tốt nhưng do những tác động cực kỳ bất thường của thị trường thế giới, tự doanh của công ty này lỗ nặng.

Lãnh đạo công ty than thở: “Chẳng thể dự đoán trước điều gì với cái ngành này. Đôi khi khôn ngoan cũng chẳng lại với trời. Một số người cứ nhắm mua bừa thì lại gặp may và chiến thắng, còn mình làm bài bản, tính toán cẩn thận thì lại thất thu”.

Thị trường hàng không Việt Nam cuối năm 2008 cũng xuất hiện những đợt sóng mới khi ông chủ Hà Hùng Dũng tuyên bố thực hiện chuyến bay thương mại đầu tiên sau khoảng vài tháng chuẩn bị. Ngay từ đầu, giới chuyên gia đã nhìn nhận việc ông Tổng Hà Dũng cất cánh trong bối cảnh thị trường đang đối mặt với khủng hoảng, suy thoái là thiếu các điều kiện cần và đủ như - Thiên thời - Địa lợi - Nhân hòa. Quả nhiên, sau khoảng một năm cất cánh, Indochina Airlines ngừng hoạt động và đối mặt với con số nợ lên tới vài chục tỷ đồng.

Bản thân ông Dũng tại thời điểm nhận giấy phép kinh doanh cũng đã không ít lần gặp khó khi phải đổi tên từ Speed up (Tăng Tốc) sang hãng hàng không Đông Dương - Indochina Airlines. Cái tên "Tăng Tốc" khi chuyển đổi sang cách viết của tiếng Anh thì từ "Tăng Tốc" biến thành "Tang Toc" và mỗi người nhìn vào đều có thể suy luận thành "Tang Tóc" hay một vài từ tương tự.

Tổng giám đốc Hà Hùng Dũng trong lần trao đổi với VnExpress.net cũng cho rằng khi trời không giúp thì mọi cố gắng, nỗ lực của mình rất khó đạt được. "Tôi không phải là người mê tín nhưng luôn tin rằng có thế lực thứ 3 mà chúng ta chưa thể chạm tới hoặc không lý giải nổi. Đôi khi ta đề ra nhiều kế hoạch nhưng không thể thực hiện được vì bàn tay của thế lực thứ ba lái theo chiều hướng khác", ông Dũng nói.

Phan Linh Anh